Als je ooit iets hebt laten printen, is je waarschijnlijk gevraagd om afbeeldingen aan te leveren op 300 DPI. Maar wat betekent dat eigenlijk? DPI staat voor Dots Per Inch en wordt veel gebruikt in de printwereld. Het verwijst naar het aantal inktpunten dat een printer per inch (2,54 cm) kan afdrukken. Hoe hoger het aantal DPI, hoe scherper en gedetailleerder de print. De standaard resolutie voor professioneel drukwerk is meestal 300 DPI, al kunnen andere waarden ook voorkomen.
Digitale print bestanden altijd opgemaakt met een vooraf bepaalde DPI, die overeenkomt met de uiteindelijke DPI die geprint gaat worden. Dit zorgt ervoor dat je tijdens het ontwerpen meteen ziet of afbeeldingen en tekst de juiste resolutie hebben om scherp af te drukken. Als je bijvoorbeeld een afbeelding van 100 DPI op een poster met 300 DPI gebruikt, zal de afbeelding duidelijk minder scherp zijn dan de rest van de poster.
Waarom gebruiken we niet gewoon één standaard DPI?
Je zou kunnen denken: waarom maken we het zo ingewikkeld? Waarom niet gewoon één standaard DPI voor alles? Het antwoord is simpel: niet elke situatie vraagt om dezelfde resolutie. Hoe verder je van een print af staat, hoe minder detail je waarneemt, en hoe lager de DPI kan zijn zonder dat dit ten koste gaat van de beeldkwaliteit.
De meest voorkomende standaard is 300 DPI, vooral gebruikt voor drukwerk dat je van dichtbij bekijkt, zoals tijdschriften, boeken en folders. Maar bij grotere prints werkt dat anders. Een poster in een bushokje wordt vaak gedrukt op 150 DPI, omdat die van iets verder weg wordt bekeken. Een billboard langs de snelweg kan zelfs maar 10 DPI hebben, omdat je het van tientallen meters afstand ziet. Met het blote oog zie je op die afstand geen verschil, maar de lagere DPI maakt het printproces efficiënter en voorkomt onnodig grote bestanden.
Dezelfde afbeelding voor verschillende toepassingen
Stel, je hebt een afbeelding van 4000 x 3000 pixels – een normale resolutie voor een foto. Als je deze afbeelding wilt afdrukken in een magazine met een standaard van 300 DPI, kun je de afbeelding tot 25,4 centimeter hoog afdrukken. Hoe werkt dat?
3000 pixels hoog ÷ 300 DPI = 10 inch = 25,4 centimeter.
Maar stel nu dat je diezelfde afbeelding wilt gebruiken voor een billboard. Ook dat is mogelijk, ondanks dat de resolutie van het origineel niet verandert. Voor een billboard is een veel lagere DPI voldoende, bijvoorbeeld 30 DPI, omdat het van grotere afstand wordt bekeken. De berekening wordt dan:
3000 pixels ÷ 30 DPI = 100 inch = 2,54 meter
Door slim om te gaan met verschillende DPI-instellingen kun je dus dezelfde afbeelding inzetten voor uiteenlopende media, van klein drukwerk tot gigantische billboards.
Kleinere bestanden
Er is nog een ander belangrijk voordeel: kleinere bestanden. Hoe hoger de DPI, hoe meer details en pixels er nodig zijn, en hoe groter het digitale bestand wordt. Stel je voor dat je een billboard van 3 × 2 meter zou printen op 300 DPI. Dat zou een gigantisch bestand opleveren, veel te groot om efficiënt mee te werken. Maar als je diezelfde print maakt op 30 DPI, wordt het bestand 100 keer kleiner. Hoe zit dat precies?
300 DPI = 300 dots horizontaal X 300 dots vertiaal = 90.000 dots per vierkante inch.
30 DPI = 30 dots horizontaal X 30 dots vertiaal = 900 dots per vierkante inch.
Omdat 900 dots 100 keer minder is dan 90.000 dots, wordt het bestand dus 100 keer kleiner. Dit bespaart opslagruimte en maakt het werken met grote bestanden veel efficiënter. Daarom is er niet één standaard DPI, maar wordt de resolutie altijd aangepast aan hoe en waar een print bekeken wordt.
72 DPI voor web
Digitale afbeeldingen hebben vaak een standaard DPI-instelling van 72, en dat is eigenlijk vreemd. DPI staat namelijk voor "dots per inch", oftewel het aantal inktpunten dat een printer op papier plaatst. Maar zolang een afbeelding niet is geprint, bestaat DPI in feite helemaal niet.
Zolang een afbeelding niet is geprint bestaat er geen DPI.
Waar komt die 72 DPI dan vandaan? Dit stamt uit de begintijd van de computers. Een van de eerste computers, de Apple Macintosh, had een scherm met een resolutie van 72 pixels per inch. Afbeeldingen werden daarop weergegeven met dezelfde verhouding, wat leidde tot de "72 DPI"-standaard. Hoewel moderne schermen deze resolutie allang hebben overtroffen, is de standaard blijven hangen. Digitaal heeft de 72 DPI-instelling echter geen echte functie meer; het beïnvloedt alleen hoe een bestand wordt gelezen bij het printen.
DPI vs PPI vs Resolutie
De kwaliteit van een print wordt uitgedrukt in DPI, terwijl de digitale tegenhanger PPI (Pixels Per Inch) is. PPI wordt gebruikt voor schermen zoals tv’s, computerschermen en telefoons. In essentie meten beide termen hetzelfde – de dichtheid van beeldpunten – maar ze gelden voor verschillende platforms: DPI voor print, PPI voor schermen.
Een andere veelgebruikte term is resolutie. Resolutie verwijst naar het totale aantal pixels of dots in een afbeelding. Hoe hoger de resolutie, hoe meer pixels of dots er worden gebruikt. Dit geldt zowel voor print als voor digitale beelden. Een hoge resolutie print heeft een hoog DPI, terwijl een hoge resolutie foto simpelweg betekent dat de afbeelding uit veel pixels bestaat. Resolutie wordt dus niet alleen gebruikt om de afdrukkwaliteit te beschrijven, maar ook om de beeldkwaliteit van digitale afbeeldingen aan te duiden.
Onze werkwijze
Ons proces is volledig digitaal, wat logisch is, want we werken niet met fysieke producten. Bovendien wordt het merendeel van onze beelden digitaal gebruikt, voornamelijk websites en social media. De eisen voor digitaal gebruik van afbeeldingen zijn grotendeels gelijk. Er wordt vaak een DPI van 72 gebruikt en platforms hanteren vergelijkbare afbeeldingsresoluties. Hierdoor kunnen we onze 3D-renders standaard optimaliseren voor digitaal gebruik, wat ons proces efficiënter en consistenter maakt.
Toch worden onze visuals ook geprint. In dat geval zoeken we samen met de opdrachtgever en het drukwerkbedrijf naar de optimale instellingen. Welke DPI is geschikt? Welke resolutie past daarbij? Door deze keuzes bewust af te stemmen, kunnen we onze beelden gericht optimaliseren voor het specifieke drukwerk waarin ze worden gebruikt.
Hoeveel DPI heeft mijn afbeelding?
Benieuwd hoeveel DPI jouw afbeelding heeft. Dit kan je gemakkelijk zelf opzoeken, op Windows en Mac. Hieronder een korte instructie hoe dit te doen.
Windows
1 - Open verkenner en ga naar de gewenste afbeelding.
2 - Klik met je rechtermuisknop de de afbeelding en selecteer "Eigenschappen".
3 - Ga naar het tabblad "Details".
4 - Scrol naar beneden om de "DPI-resolutie" te vinden.
Mac
1 - Open Finder en ga naar de gewenste afbeelding.
2 - Klik met je rechtermuisknop of houd "Control" ingedrukt en klik op het bestand. Kies "Open met > Voorvertoning".
3 - Zodra de afbeelding is geopend, ga naar [ Extra's -> Toon ].
4 - Selecteer "Meer info" om de DPI te vinden.
Conclusie
DPI (Dots per Inch) is een term die wordt gebruikt bij het printen van afbeeldingen. Het geeft de resolutie van een print aan: hoe hoger de DPI, hoe scherper en gedetailleerder het eindresultaat. Dit kan verwarrend zijn, omdat digitale bestanden ook een DPI-instelling hebben, terwijl deze geen invloed heeft op hoe een afbeelding op een scherm wordt weergegeven. DPI bestaat pas zodra een afbeelding daadwerkelijk wordt geprint.
Welke DPI je nodig hebt, hangt af van het medium waarop je print. Een tijdschrift vraagt om een veel hogere resolutie dan een billboard langs de weg, omdat het van dichtbij wordt bekeken. Daarom is het belangrijk om samen met de drukker af te stemmen welke DPI het meest geschikt is voor jouw specifieke toepassing. Zo zorg je ervoor dat je prints er optimaal uitzien zonder onnodig grote bestanden te gebruiken.